Κ Ε Ρ Α Ι Ε Σ : Α Σ Τ Ι Κ Α _ Σ Υ Μ Β Ο Λ Α

Κεραίες διάσπαρτες στο λεγόμενο πολεοδομικό χάος, κεραίες προϊστορικών εντόμων από μπετόν αρμέ. Τα σύμβολα μας ή, αλλιώς, η διασύνδεση των κατοίκων με τους κομήτες και τα διάττοντα αστέρια, το σημείο ένωσης της Κόλασης και του ουρανού. Οι κεραίες, σήμα κατατεθέν των πόλεων. 

Το πλήθος τους διακόπτει βίαια τις ονειροπολήσεις και καθοδηγεί το βλέμμα σε μια τρικυμισμένη ίσαλο γραμμή. Ο ορίζοντας ξεθωριάζει. Ο αστικός ουρανός ταράζεται από πελώρια κύματα, που ηρεμούν όταν αγγίζουν τις κεραίες. Διαμεσολαβημένες εντολές, αστεία και οδηγίες μεταδίδονται σε δίνες, οι οποίες, με τη σειρά τους φορτίζουν τα περήφανα σίδερα ψηλά. Η ευαισθησία στα σήματα που εκπέμπονται από τα γύρω βουνά - αντέννες, τώρα δεν αρκεί. Την εμφάνισή τους κάνουν "πιάτα", η λεία των οποίων βρίσκεται στους δορυφόρους.

Απ' όπου κι αν κοιτάξεις σε στοχεύουν. Κάτω από το γκρι λιβάδι από αλουμίνιο απλώνονται καλώδια σε εκατομμύρια (π)ρίζες, που φτάνουν ως τα φτωχά υπόγεια, σε συσκευές ανθρώπων ταπεινών και παραιτημένων. Ίσως πέρα από αυτό το νεκροταφείο με τους "αιρετικούς" σταυρούς τα σπίτια, αντί για κεραίες, να έχουν αλεξικέραυνα. Ο κόσμος όμως θέλει να επικοινωνήσει και έτσι του παρέχονται κοντάρια και μηχανήματα για να αποκωδικοποιεί τα σήματα καπνού.

Ακόμα πιο ουτοπικό από μια πόλη χωρίς διαφημιστικές πινακίδες είναι μια πόλη χωρίς κεραίες.(...) Φαίνεται ότι το τοπίο έχει ταυτιστεί με το αδιαχώρητο στις ταράτσες σε υπερβολικά μεγάλο βαθμό. Στα ουρανομήκη εκτρώματα οι πολίτες αντικρίζουν τις αντιφάσεις τους. Όσο βρίσκονται υπό τη σκιά του τεχνητού δάσους άφυλλων δενδρυλλίων δεν χορταίνουν να γεύονται το εξαγνιστικό φως. 

Καθαρότητα του θόλου όμως δεν σημαίνει μόνο αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, αλλά και όλης της οικολογίας τού "επάνω". Το ζήτημα είναι προφανώς και παθολογικό. Το βλέμμα αρρωσταίνει. Όσο ο αστικός χώρος θα συνεχίσει να μεταμορφώνεται σε στούντιο κλειστού κυκλώματος, όσο τα ραδιοκύματα θα είναι τα μόνα ελεύθερα να εκπέμπουν αισθήματα και γνώμες πανελλαδικά και όσο οι δέκτες θα εξαρτώνται από τις κεραίες τους, οι κάτοικοι της πόλης θα ατενίζουν το σύμπαν περικυκλωμένοι, προσέχοντας μην τραυματιστούν από τις επικίνδυνες κόγχες.

Έτσι, οι ονειροπόλοι αυτής της δυστοπίας καταδικάζονται στον αργό θάνατο του βλέμματος τους. Πανοραμικές ματιές, ελεύθερη εστίαση, κάθε δυνατότητα του ματιού ματαιώνεται. Ο αμφιβληστροειδής ακινητοποιείται, όπως συμβαίνει σε κάθε εκπομπή ραδιοκυμάτων, και αιχμαλωτισμένος εγκαταλείπεται στη μακαριότητα. Άλλοτε, μια απλή περιπλάνηση στους δρόμους της πόλης αρκούσε. Τώρα, ανατείνοντας και μόνο το κεφάλι, οι ζωντανοί πλημμυρίζουν αποστροφή. Το φαντασιακό δυναμικό τους αποθαρρύνεται να μπει σε λειτουργία, γιατί οι κεραίες, μαζί με όλες τις υπόλοιπες κατασκευές, το εκμηδενίζουν. Αισθάνεται κανείς ότι ζει σε ένα κόσμο όπου κυριαρχεί η τηλεοπτική εικόνα και η διακίνηση της. Ο χειρισμός των πραγμάτων γίνεται με τρόπο ώστε να διευκολυνθεί η διάθεση και η συλλογή των εικόνων. Καμία μέριμνα για το ίδιο το βλέμμα ή το φυσικό περιβάλλον του. Αφού δεν είναι απλά φετίχ και είναι αδύνατο να φετιχοποιηθούν - με εξαίρεση τα νέα προϊόντα, όπως το "πιάτο" -, οι κεραίες θα μείνουν στις θέσεις τους σαν μνημεία της εικόνας. Μιας εικόνας καταναγκαστικής και ψεύτικης, καθ' ότι σκηνοθετημένης. Η ζωή του τοπίου, από την άλλη, θα προσλαμβάνει ολοένα και περισσότερο εξιδανικευμένες και εικονικές μορφές. Ηθοποιοί θα υποκρίνονται ότι βλέπουν κάτι άλλο ή θα αγνοούν το υπαρκτό. Προγράμματα υπολογιστών θα "σβήνουν" τα ενοχλητικά παράσιτα και στη θέση τους θα τοποθετούν δέντρα. Η ιδανική πόλη θα είναι η πόλη που ήδη κατοικούμε. Έπειτα θα έχει ολοκληρωθεί και η ψηφιοποίηση των πάντων, οπότε, μοιραία, οι κεραίες θα εξαφανιστούν. Αναπόφευκτα, εκείνο που θα παραμένει σε αφθονία θα είναι πάντα το οπλισμένο σκυρόδεμα. 

φωτό.: Άνια Ζαχαριάδου, Βόλος 2008. κείμενο: M.A., 07.07.2002, Ελευθεροτυπία